Nowa dyrektywa EPBD 2024 – co zmienia dla budynków i ogrzewania?

EPBD 2024 – nowe obowiązki energetyczne dla budynków i zmiany na rynku grzewczym

Nowa Dyrektywa Parlamentu Europejskiego i Rady UE 2024/1275 dotycząca charakterystyki energetycznej budynków (EPBD), przyjęta 24 kwietnia 2024 r., wprowadza ambitne cele w zakresie dekarbonizacji i zwiększenia efektywności energetycznej budynków na terenie całej Unii Europejskiej. Zmiany te będą miały istotny wpływ na właścicieli domów, inwestorów oraz cały sektor grzewczy w Polsce.

Nowa klasyfikacja energetyczna budynków od 2026 roku

Jednym z kluczowych elementów dyrektywy EPBD jest wprowadzenie wspólnego dla wszystkich państw UE systemu klas energetycznych budynków. Od 1 stycznia 2026 r. każde nowe świadectwo charakterystyki energetycznej w Polsce będzie musiało uwzględniać klasy od A+ do G, ustalone na podstawie wskaźnika EP, czyli rocznego zapotrzebowania na nieodnawialną energię pierwotną (w kWh/m²/rok).

Najwyższa klasa A+ będzie zarezerwowana dla budynków o zerowym lub nawet ujemnym zapotrzebowaniu na energię pierwotną, przy jednoczesnej zerowej emisji CO₂ w miejscu użytkowania. Klasyfikacja ta ułatwi porównywanie efektywności budynków w całej Europie i przyczyni się do promocji inwestycji w technologie niskoemisyjne.

Nowe regulacje oznaczają, że projektowanie i modernizacja budynków będą musiały uwzględniać większy udział odnawialnych źródeł energii (OZE), takich jak pompy ciepła, fotowoltaika czy magazyny energii. Tym samym, systemy grzewcze oparte na OZE zyskają na znaczeniu.

Redukcja zużycia energii i wymogi dla nowych budynków

Do 2030 r. każde państwo członkowskie ma obowiązek zmniejszyć średnie zużycie nieodnawialnej energii pierwotnej w sektorze mieszkaniowym o co najmniej 16% względem poziomu z 2020 r.

Ponadto wszystkie nowo wznoszone budynki w UE od 2030 r. będą musiały spełniać standard budynków zeroemisyjnych. Budynki publiczne będą zobowiązane do tego już dwa lata wcześniej – od 2028 r. Budynki już istniejące mają zostać dostosowane do nowych norm do roku 2050, co oznacza konieczność przeprowadzenia szeroko zakrojonych termomodernizacji.

W Polsce dotyczyć to będzie ok. 7–7,5 mln budynków oraz wymiany niemal 7 mln nieefektywnych źródeł ciepła. Aby zrealizować te cele, konieczne będzie znaczne przyspieszenie tempa modernizacji – do poziomu 3,8% rocznie, co kilkukrotnie przewyższa średnią unijną (0,4–1,2%).

Koniec dotacji na kotły na paliwa kopalne od 2025 roku

Od 1 stycznia 2025 r. państwa członkowskie nie będą mogły oferować wsparcia finansowego dla instalacji kotłów opalanych wyłącznie paliwami kopalnymi. Wyjątek stanowią rozwiązania hybrydowe, w których kocioł współpracuje np. z pompą ciepła, a znaczna część energii pochodzi z OZE. O tym, co oznacza „znaczny udział” energii odnawialnej, będą decydować krajowe przepisy.

Oznacza to, że programy dofinansowań w Polsce, takie jak „Czyste Powietrze” czy „Moje Ciepło”, będą coraz mocniej premiować systemy oparte na źródłach odnawialnych oraz rozwiązania hybrydowe z niską emisją CO₂.

Co oznacza EPBD 2024 dla polskiego rynku grzewczego?

Nowe przepisy przyspieszą rozwój nowoczesnych technologii grzewczych w Polsce. Wzrośnie zapotrzebowanie na pompy ciepła, systemy hybrydowe, instalacje fotowoltaiczne oraz magazyny energii. Rynek usług termomodernizacyjnych będzie musiał sprostać olbrzymiemu wyzwaniu logistycznemu, organizacyjnemu i technologicznemu.

Z jednej strony nowe wymagania oznaczają konieczność dużych inwestycji ze strony właścicieli budynków, z drugiej – dają impuls do rozwoju innowacyjnych technologii i mogą przyczynić się do zmniejszenia rachunków za ogrzewanie oraz poprawy jakości powietrza.

Podsumowanie

Dyrektywa EPBD 2024 zapoczątkowuje nową erę w projektowaniu, modernizacji i użytkowaniu budynków w całej Europie. Dla Polski oznacza to wyraźne przyspieszenie transformacji energetycznej i rosnące znaczenie odnawialnych źródeł energii w sektorze grzewczym. Firmy z branży OZE i instalatorzy niskoemisyjnych systemów grzewczych powinni już dziś przygotować się na rosnące zapotrzebowanie ze strony klientów indywidualnych i instytucjonalnych.