Pompa ciepła w domu jednorodzinnym – jakie parametry są kluczowe?

Pompy ciepła cieszą się rosnącą popularnością wśród właścicieli domów jednorodzinnych jako nowoczesne, ekologiczne źródło ogrzewania. Jednak sama decyzja o zakupie pompy ciepła to dopiero początek. Aby urządzenie działało efektywnie i oszczędnie, trzeba zwrócić uwagę na szereg parametrów technicznych budynku i instalacji grzewczej. Innymi słowy – nawet najlepsza pompa ciepła nie spełni swojej roli, jeśli dom i system ogrzewania nie będą odpowiednio przygotowane. W tym artykule omówimy kluczowe czynniki wpływające na wydajność pompy ciepła w domu jednorodzinnym: od izolacji termicznej i zapotrzebowania cieplnego budynku, przez rodzaj ogrzewania (podłogowe vs. grzejniki) i dobór elementów takich jak bufor ciepła czy zasobnik ciepłej wody użytkowej, aż po przygotowanie układu hydraulicznego. Wskażemy także typowe błędy popełniane przez inwestorów przy doborze i montażu, abyście mogli ich uniknąć. Zapraszamy do lektury – w przystępny sposób wyjaśniamy, jak przygotować dom i instalację, by pompa ciepła działała jak najsprawniej.

Znaczenie izolacji termicznej budynku

Dobra izolacja termiczna domu to fundament efektywnego ogrzewania pompą ciepła. Im lepiej ocieplony budynek, tym mniej ciepła ucieka na zewnątrz, a co za tym idzie – tym mniejsze jest zapotrzebowanie na energię do ogrzania pomieszczeń. Pompa ciepła działa najwydajniej w domach o niskich stratach ciepła, ponieważ może wtedy pracować z mniejszą mocą i krócej, by osiągnąć zadaną temperaturę wewnątrz. W praktyce oznacza to niższe rachunki za prąd i dłuższą żywotność urządzenia.

Warto wiedzieć, że standardy izolacyjności nowych budynków są obecnie bardzo wyśrubowane. Dla ścian zewnętrznych współczynnik przenikania ciepła U powinien wynosić około 0,20 W/m²K lub mniej, dla dachu około 0,15 W/m²K, a dla okien maksymalnie ~0,9–1,1 W/m²K. Co kryje się za tymi liczbami? Niższy współczynnik U oznacza lepszą izolację, czyli mniej strat ciepła przez daną przegrodę. Jeśli Twój dom został ocieplony grubą warstwą styropianu lub wełny, ma nowoczesne, szczelne okna i drzwi oraz izolowane fundamenty, to prawdopodobnie spełnia wymogi domu energooszczędnego. Taki budynek potrzebuje zdecydowanie mniej energii do ogrzewania niż dom nieocieplony.

Przykład: Starszy, nieocieplony dom sprzed kilkudziesięciu lat może mieć roczne zapotrzebowanie na ciepło rzędu nawet 200–300 kWh na każdy metr kwadratowy powierzchni! W przeliczeniu na moc źródła ciepła oznacza to, że dla domu o powierzchni np. 150 m² trzeba dostarczyć rocznie 30 000–45 000 kWh energii cieplnej. Pompa ciepła musiałaby mieć ogromną moc (czasem powyżej 20 kW), aby sprostać takiemu zapotrzebowaniu w mroźne dni. Taka sytuacja jest nie tylko nieopłacalna (bardzo wysokie koszty inwestycyjne i eksploatacyjne), ale wręcz na granicy możliwości technicznych zwykłych pomp ciepła do domu. Zupełnie inaczej wygląda to w domu dobrze ocieplonym. Współczesny budynek jednorodzinny z dobrą termoizolacją może potrzebować jedynie 50–70 kWh/m² rocznie. Dla takiego domu o powierzchni 150 m² roczne zapotrzebowanie wyniesie 7 500–10 500 kWh, co przekłada się na znacznie mniejszą wymaganą moc pompy (np. 8–10 kW zamiast 20 kW). Różnica jest kolosalna.

Wniosek: Zanim zainwestujesz w pompę ciepła, upewnij się, że Twój dom trzyma ciepło! Jeśli budynek jest słabo ocieplony, rozważ prace termomodernizacyjne (docieplenie ścian, dachu, wymianę okien) jeszcze przed montażem pompy. Koszt ocieplenia zwróci się w postaci mniejszej pompy ciepła (tańszej w zakupie) oraz niższych rachunków za ogrzewanie przez wiele lat. Pamiętaj – izolacja termiczna to klucz do pełnego wykorzystania potencjału pompy ciepła.

Zapotrzebowanie cieplne budynku a dobór pompy

Ściśle powiązanym zagadnieniem z izolacją jest zapotrzebowanie cieplne budynku, czyli ilość ciepła, jaką trzeba dostarczyć, by utrzymać komfortową temperaturę w domu. Parametr ten uwzględnia straty ciepła (przez ściany, dach, podłogę, wentylację) oraz zyski ciepła (od słońca, domowników, urządzeń). Najczęściej zapotrzebowanie określa się w jednostkach energii na metr kwadratowy rocznie (kWh/m²rok) lub bezpośrednio jako wymaganą moc grzewczą w kilowatach przy danej temperaturze zewnętrznej (np. zapotrzebowanie szczytowe przy -20°C na zewnątrz).

Dlaczego jest to ważne? Bo moc pompy ciepła należy dobrać dokładnie do potrzeb budynku. Urządzenie o zbyt małej mocy nie dogrzeje domu w chłodne dni – będzie wtedy pracować non-stop, a i tak może nie osiągnąć zadanej temperatury, przez co automatycznie włączy się grzałka elektryczna wspomagająca (to oznacza wyższe rachunki). Z kolei przewymiarowana pompa ciepła (zbyt duża moc w stosunku do potrzeb) też jest niepożądana – taka pompa będzie się często włączać i wyłączać (tzw. taktowanie), bo będzie szybko przegrzewać wodę w obiegu i wyłączać się zanim zdąży osiągnąć stabilną pracę. Ciągłe cykle start-stop powodują szybsze zużycie sprężarki oraz niższą efektywność (straty energii przy rozruchu). Dodatkowo większa pompa to wyższa cena zakupu, której nie uzasadnia realne zapotrzebowanie domu.

Jak określić zapotrzebowanie cieplne swojego domu? Najlepiej poprzez profesjonalny audyt energetyczny lub projekt instalacji grzewczej. Inżynier lub projektant weźmie pod uwagę: powierzchnię i kubaturę domu, rodzaj i grubość izolacji przegród, parametry okien, klimat lokalny (temperatury zewnętrzne w zimie), preferowaną temperaturę wewnątrz, liczbę mieszkańców (wpływa na zużycie ciepłej wody) oraz tryb użytkowania budynku. Na tej podstawie sporządzi bilans cieplny i wskaże wymaganą moc grzewczą.

Jeśli nie planujesz pełnego audytu, warto przynajmniej zlecić firmie instalacyjnej obliczenie strat ciepła Twojego domu. Nie opieraj się wyłącznie na ogólnych przelicznikach typu “70 W na m²” – mogą być mylące, bo np. nowy dom może potrzebować tylko 30–40 W/m², a stuletni nieocieplony nawet 120 W/m². Dokładne wyliczenia są kluczowe. Dzięki nim wybierzesz pompę ciepła o optymalnej mocy, co przełoży się na niezawodne ogrzewanie i maksymalne oszczędności.

Podsumowując: Znając zapotrzebowanie na ciepło, dobierz moc pompy ciepła “w sam raz”. Dobrze dobrana pompa pokryje potrzeby budynku w 99% sezonu grzewczego, a w te najostrzejsze mrozy ewentualnie posiłkuje się krótkotrwale grzałką elektryczną (co stanowi niewielki ułamek zużycia rocznego). Unikaj pokusy przewymiarowania “na zapas” – w przypadku pomp ciepła większe nie znaczy lepsze. Lepiej, aby pompa pracowała dłużej w stabilnym trybie, niż często się włączała i wyłączała. Z kolei niedoszacowanie mocy grozi niedogrzaniem i częstym używaniem grzałki. Równowaga jest najważniejsza.

Rodzaj ogrzewania: podłogowe czy grzejniki?

System dystrybucji ciepła w domu ma ogromny wpływ na efektywność pompy ciepła. W szczególności chodzi o to, jaką temperaturę musi osiągać woda grzewcza, aby skutecznie ogrzać pomieszczenia. Pompy ciepła najlepiej współpracują z ogrzewaniem niskotemperaturowym, czyli takim, w którym woda zasilająca ma względnie niską temperaturę (najczęściej 30–40°C).

Najpopularniejszym systemem niskotemperaturowym jest ogrzewanie podłogowe. “Podłogówka” to w zasadzie jedna wielka powierzchnia grzewcza – rurki z ciepłą wodą zatopione w posadzce oddają łagodnie ciepło na całej powierzchni podłogi. Dzięki temu, aby ogrzać pomieszczenie, wystarczy że podłoga będzie miała ok. 24–26°C, co uzyskuje się przy temperaturze wody zasilającej rzędu 30–35°C (w zależności od projektu). Dla pompy ciepła taka temperatura pracy jest idealna – urządzenie osiąga wysoką sprawność (COP) i działa bardzo ekonomicznie. Ogrzewanie podłogowe zapewnia też wysoki komfort (równomierny rozkład temperatury, ciepła podłoga) i jest korzystne dla zdrowia (mniej cyrkulacji kurzu niż przy grzejnikach).

A co z tradycyjnymi grzejnikami? Klasyczne grzejniki ścienne (panelowe, żeliwne itp.) zazwyczaj projektowane były do pracy w systemach wysokotemperaturowych, np. kotłów węglowych czy gazowych. Często wymagają one wody o temperaturze 60–70°C przy dużych mrozach, aby dostarczyć wystarczająco ciepła. Dla większości pomp ciepła takie temperatury to wyzwanie – pompa może je osiągnąć tylko z pomocą grzałki lub specjalnym “trybem wysokotemperaturowym” (co wiąże się z dużym spadkiem efektywności). Standardowe pompy ciepła powietrze-woda najwydajniej pracują do ok. 50–55°C. Powyżej tej granicy ich efektywność gwałtownie maleje, a zużycie prądu rośnie.

Dlatego ogrzewanie grzejnikowe w domu z pompą ciepła wymaga pewnych działań dostosowawczych. Oto, na co zwrócić uwagę, jeśli masz grzejniki:

• Sprawdź wielkość i wydajność swoich grzejników. Jeśli dom przeszedł termomodernizację (ocieplenie ścian, wymiana okien) i znacząco obniżono straty ciepła, dawniej przewymiarowane grzejniki mogą teraz okazać się atutem. Mówiąc prościej: grzejniki, które kiedyś były dobrane do “zimnego” domu, po ociepleniu stają się za duże w stosunku do potrzeb – ale dzięki większej powierzchni oddawania ciepła, są w stanie ogrzać pomieszczenia przy niższej temperaturze wody. Taki zapas jest korzystny dla pompy ciepła, bo być może wystarczy 45–50°C zamiast 70°C w mrozy.
• Modernizacja grzejników (jeśli konieczna). W przypadku, gdy obecne grzejniki są zbyt małe lub dom nie był ocieplony, rozważ wymianę grzejników na modele o większej powierzchni grzewczej lub specjalne grzejniki niskotemperaturowe. Są to np. grzejniki płytowe o zwiększonych wymiarach lub dodatkowych konwektorach, które osiągną wymaganą moc przy temperaturach rzędu 45–50°C. Inną opcją są klimakonwektory (fan-coils), czyli urządzenia podobne do grzejników, ale wyposażone w cichy wentylator wymuszający przepływ powietrza – one również dobrze współpracują z pompami ciepła i mogą służyć zarówno do ogrzewania, jak i chłodzenia latem.
• Mieszane ogrzewanie (podłogówka + grzejniki). Często spotykanym rozwiązaniem jest połączenie ogrzewania podłogowego na parterze i grzejników na piętrze. Jest to jak najbardziej wykonalne, jednak wymaga odpowiedniego zaprojektowania układu hydraulicznego. Najczęściej stosuje się wtedy dwa obiegi grzewcze: niskotemperaturowy dla podłogówki i średniotemperaturowy dla grzejników, z osobnym sterowaniem (np. zaworem mieszającym, który obniża temperaturę wody na podłogówkę). Nie zaleca się łączenia w jeden obieg szeregowo podłogówki z grzejnikiem wymagającym wysokiej temperatury, bo wówczas cały system musi pracować na parametrach dostosowanych do tego najbardziej wymagającego elementu (czyli do grzejnika), co niweczy zalety podłogówki. Innymi słowy, największą efektywność uzyskamy, gdy cała instalacja jest niskotemperaturowa.
• Wysokotemperaturowe pompy ciepła. Na rynku dostępne są specjalne pompy ciepła wysokotemperaturowe (np. typu split z dodatkowym obiegiem kaskadowym lub CO₂ jako czynnikiem), które potrafią wytworzyć wodę o temperaturze 65–70°C. To rozwiązanie dedykowane do budynków zabytkowych lub takich, gdzie wymiana instalacji grzewczej jest niemożliwa, a jednak chce się zastosować pompę ciepła. Trzeba jednak mieć świadomość, że tego typu pompy są droższe i mają nieco niższą sprawność przy maksymalnych parametrach, choć wciąż mogą być opłacalne. W większości przypadków bardziej ekonomiczne będzie jednak obniżenie temperatury potrzebnej przez poprawę izolacji lub modernizację grzejników.

Podsumowując, ogrzewanie podłogowe to niemal idealny partner dla pompy ciepła – zapewnia niskie temperatury pracy i wysoką wydajność systemu. Tradycyjne grzejniki również mogą z nią współpracować, ale wymagają analizy i ewentualnych przeróbek. Absolutnie kluczowe jest, aby instalacja grzewcza była w stanie ogrzać dom przy możliwie najniższej temperaturze zasilania. Każdy stopień mniej to wyższy współczynnik COP pompy ciepła i realne oszczędności na rachunkach.

Powierzchnia grzewcza a strata ciepła – dlaczego to ważne?

W kontekście ogrzewania pompą ciepła często mówi się o powierzchni grzewczej. Pojęcie to można rozumieć dwojako, ale oba aspekty są istotne:

• Powierzchnia ogrzewanych pomieszczeń (metraż domu) – większy dom ma naturalnie większe zapotrzebowanie na ciepło, bo więcej przestrzeni trzeba ogrzać. To dość oczywiste, ale ważne jest również rozmieszczenie pomieszczeń i ich wysokość. Dom parterowy o rozległym metrażu będzie miał większe straty przez dach i fundament niż kompaktowy dom piętrowy o tej samej powierzchni (bo budynek piętrowy ma mniejszą powierzchnię przegród zewnętrznych na m² wnętrza). Im większe i bardziej “rozłożyste” są przegrody zewnętrzne, tym większe ucieczki ciepła. Dlatego przy dużych domach szczególną rolę gra staranne ocieplenie wszystkich przegród – ścian, dachu, podłogi na gruncie, a także ograniczenie strat przez wentylację (np. zastosowanie rekuperacji). W kontekście pompy ciepła oznacza to, że dwa domy o tej samej powierzchni mogą mieć zupełnie inne zapotrzebowanie na ciepło zależnie od kształtu i izolacji – a więc nie metraż sam w sobie jest kluczowy, tylko wynikające z niego straty ciepła.

• Powierzchnia grzejna systemu ogrzewania – czyli wielkość i typ elementów, które emitują ciepło do pomieszczeń (podłoga grzewcza, grzejniki, itp.). Jak już wspomnieliśmy, im większa jest powierzchnia oddawania ciepła, tym niższej temperatury wody potrzeba, by ogrzać dom. To fundamentalna zasada fizyki budowlanej: mała gorąca powierzchnia (np. mały kaloryfer) vs. duża letnia powierzchnia (cała podłoga) mogą dostarczyć tę samą ilość ciepła. Oczywiście preferujemy tę drugą opcję przy pompie ciepła, bo “letnia” podłoga oznacza bardzo wydajną pracę urządzenia. Dlatego planując system grzewczy warto maksymalizować powierzchnię grzewczą: ogrzewanie płaszczyznowe (podłogowe, ścienne, sufitowe) albo przewymiarowane grzejniki. Częstym błędem jest zostawienie starych, małych grzejników w słabo ocieplonym domu i liczenie, że pompa ciepła da radę – taka instalacja będzie potrzebowała wysokiej temperatury, czyli pompa straci wiele ze swoich zalet.

Straty ciepła a moc pompy: Powierzchnia budynku i jego izolacja decydują o stratach ciepła, a te z kolei determinują, jaką moc musi mieć pompa ciepła. W projektach domów energooszczędnych dąży się do minimalizacji strat (zwarta bryła budynku, dobra izolacja), by móc zastosować mniejszą pompę ciepła i ogrzewanie niskotemperaturowe. Jeśli budynek ma duże przeszklenia, słabo izolowane ściany czy liczne mostki termiczne, straty będą duże i nawet największa powierzchnia grzewcza nie pomoże – trzeba będzie dostarczać bardzo dużo ciepła, czyli albo montować potężną pompę (drogą w zakupie), albo pogodzić się z wysokimi kosztami prądu. Pamiętajmy: najpierw ograniczamy straty ciepła, potem dobieramy źródło ogrzewania.

Podsumowując tę kwestię: powierzchnia grzewcza instalacji (np. metry kwadratowe podłogówki) powinna być możliwie duża, a jednocześnie powierzchnia przegród zewnętrznych powinna być jak najlepiej zabezpieczona przed ucieczką ciepła. Wtedy stworzymy warunki, w których pompa ciepła będzie pracować przy niskich temperaturach i z minimalnym wysiłkiem, co zapewni ekonomiczną i bezawaryjną eksploatację.

Bufor ciepła i zasobnik CWU – czy są potrzebne?

W odróżnieniu od kotła grzewczego, który potrafi bardzo szybko podgrzać wodę do wysokiej temperatury, pompa ciepła działa nieco inaczej – bardziej ciągle i łagodnie. Dlatego w instalacjach z pompami ciepła często pojawiają się dodatkowe elementy, takie jak zbiornik buforowy (bufor ciepła) czy zasobnik ciepłej wody użytkowej (CWU). Wyjaśnijmy ich rolę i kiedy są potrzebne.

Bufor ciepła (zbiornik buforowy) to najczęściej dobrze izolowany zbiornik wypełniony wodą, włączony w obieg centralnego ogrzewania. Pełni kilka funkcji:

• Zwiększa pojemność wodną instalacji. Pompy ciepła (szczególnie typu powietrze-woda) mają wymogi co do minimalnej ilości wody krążącej w obiegu, by działać stabilnie. Jeżeli instalacja ma małą pojemność (np. tylko parę niewielkich grzejników i krótkie rurki, łącznie kilkadziesiąt litrów), to pompa może bardzo szybko nagrzewać wodę i wyłączać się, a po chwili znów włączać – prowadzi to do wspomnianego taktowania. Bufor dodaje kilkadziesiąt czy kilkaset litrów wody “magazynującej” ciepło, dzięki czemu wydłuża cykle pracy pompy i zapobiega zbyt częstemu włączaniu się urządzenia. Reguła praktyczna: przyjmuje się często, że na 1 kW mocy pompy powinno przypadać minimum ok. 10 litrów wody w systemie (przy ogrzewaniu podłogowym) lub nawet 20 litrów (przy samych grzejnikach). Jeśli instalacja ma mniej, warto zastosować bufor.

• Poprawia warunki odszraniania (dla pomp powietrze-woda). W czasie mrozów pompa ciepła powietrzna co jakiś czas musi odszronić parownik jednostki zewnętrznej – realizuje to poprzez odwrócenie obiegu i chwilowe pobieranie ciepła z instalacji domowej, żeby roztopić szron. Bufor ciepła gromadzi zapas energii na ten proces, dzięki czemu odszranianie jest szybkie i nie powoduje znacznego wychłodzenia pomieszczeń. Innymi słowy, bufor działa jak akumulator ciepła, z którego pompa czerpie energię do defrostu, a następnie z powrotem go dogrzewa.

• Oddziela hydraulicznie pompę ciepła od reszty instalacji. Gdy bufor jest wpięty równolegle jako sprzęgło hydrauliczne (częsty schemat), rozdziela on obieg pompy ciepła i obiegi grzewcze domu. Dzięki temu zapewniony jest stały przepływ przez wymiennik pompy ciepła (co jest wymagane dla jej poprawnej pracy), niezależnie od tego, ile pętli ogrzewania podłogowego czy kaloryferów aktualnie się otwiera lub zamyka. To szczególnie ważne w instalacjach, gdzie np. termostaty na grzejnikach mogą zamknąć większość grzejników – bez bufora przepływ by spadł, pompa mogłaby się wyłączać z alarmem błędu przepływu. Bufor gwarantuje wymagany przepływ i stabilną pracę.

• Magazynuje nadwyżki energii. W pewnych sytuacjach bufor pozwala zmagazynować chwilowo nadmiar ciepła, np. gdy pompa ciepła dogrzeje dom szybciej niż oczekiwano, nadwyżka energii zamiast powodować wyłączenie urządzenia może zostać zmagazynowana w wodzie buforowej (podnosząc nieco jej temperaturę). Tę energię można spożytkować później, np. do ogrzewania wieczorem bez włączania sprężarki. Bufor przydaje się też, jeśli korzystamy z prądu w tańszej nocnej taryfie – można wtedy ładować bufor w taniej taryfie, podgrzewając wodę do wyższej temperatury, a w droższej taryfie czerpać ciepło z bufora. To taka opcjonalna strategia oszczędnościowa.

Czy bufor jest konieczny w każdej instalacji? Niekoniecznie. Nowoczesne pompy ciepła z inwerterem (płynna modulacja mocy) radzą sobie o wiele lepiej w instalacjach o niewielkiej pojemności niż starsze pompy on/off. W wielu nowych domach z rozległą podłogówką bywa, że w instalacji i tak jest dużo wody, a stały przepływ zapewnia pompa obiegowa i brak zamykających się głowic termostatycznych (bo podłogówka często sterowana jest pogodowo bez zamykania pętli). W takich warunkach producent pompy może dopuścić instalację bez bufora – jeden obieg wprost z pompy na ogrzewanie. Zawsze warto sprawdzić wytyczne producenta. Jeśli jednak mamy jakiekolwiek wątpliwości – lepiej bufor zamontować. To dodatkowy wydatek, ale nieduży w skali całej inwestycji, a zapewnia stabilność i bezpieczeństwo pracy systemu.

Są sytuacje, gdy bufor jest szczególnie zalecany:

• Dom z grzejnikami i termostatami (grozi częste zamykanie obiegu – bufor temu zapobiegnie).
• Dwa lub więcej obiegów grzewczych o różnych parametrach (bufor jako sprzęgło rozdziela obiegi).
• Integracja pompy ciepła z dodatkowym źródłem ciepła (np. kocioł na pellet, kominek z płaszczem) – bufor umożliwia połączenie wielu źródeł, magazynuje ciepło z kotła itp.
• Planujesz wykorzystać fotowoltaikę do zasilania pompy – bufor pozwoli zgromadzić więcej ciepła w godzinach pracy PV (słońca) i ograniczyć pobór z sieci wieczorem.
• Pompy on/off bez modulacji – w ich przypadku bufor niemal zawsze jest konieczny, by zapobiegać taktowaniu.

Teraz kilka słów o zasobniku ciepłej wody użytkowej (CWU). Jest to po prostu bojler lub wymiennik, w którym gromadzona jest podgrzana przez pompę ciepła woda do użytku w kranach, prysznicach itp. W przypadku pomp ciepła zasobnik CWU jest właściwie niezbędny, ponieważ pompa ogrzewa wodę z pewną bezwładnością i zwykle do temperatur ok. 50°C – nie jest to system przepływowy (jak np. gazowy kocioł dwufunkcyjny, który ogrzewa wodę “na żądanie”). Zamiast tego pompa cyklicznie dogrzewa zbiornik z wodą. Typowa instalacja w domu jednorodzinnym to zasobnik 200–300 litrów, dobrze izolowany, z wężownicą o dużej powierzchni przystosowaną do pomp ciepła (ważne, bo niższa temperatura wymaga większej wężownicy, aby efektywnie przekazać ciepło). Wielkość zasobnika dobiera się do liczby mieszkańców i ich przyzwyczajeń – dla 4-osobowej rodziny zazwyczaj 250 l wystarcza, ale jeśli mamy dużą wannę lub przewidujemy zwiększone zużycie, można dać większy. Pompa ciepła będzie podgrzewać ten zasobnik np. w ciągu dnia do zadanej temperatury (np. 48°C), a jeśli przez dłuższy czas nie będzie poboru, to co jakiś czas włączy się krótko, by utrzymać temperaturę.

Czy da się zrezygnować z zasobnika CWU przy pompie ciepła? Praktycznie nie – chyba że mówimy o bardzo specyficznych pompach ciepła typu monoblok z wbudowanym małym zbiornikiem i grzałką przepływową, co jednak w domu jednorodzinnym jest niespotykane. Standardem jest po prostu zasobnik. Jedyne na co warto zwrócić uwagę, to odpowiednie miejsce na ten zbiornik (wysokość ok. 1,5–1,8 m, średnica zależnie od pojemności, trzeba wnieść go do kotłowni) oraz kilka detali technicznych: montuje się na nim zawór bezpieczeństwa, czasem mieszacz termostatyczny (by w kranach nie było ponad 50°C, co chroni przed poparzeniem) oraz czujnik temperatury połączony z pompą ciepła. Dobrze też raz na tydzień ustawić w pompie tzw. tryb antylegionella – podgrzanie wody do 60°C grzałką, by wybić ewentualne bakterie, które mogą rozwijać się w letniej wodzie.

Podsumowując: Zasobnik CWU to element obowiązkowy, bufor ciepła – opcjonalny, lecz często zalecany. W nowoczesnych kompaktowych pompach ciepła czasem oba te zbiorniki są zintegrowane w jednej obudowie (tzw. pompy ciepła typu “all-in-one” mają w środku np. 180 l zasobnik i mały bufor 20 l). Niezależnie od konfiguracji, nie zapomnij o tych elementach, planując swoją kotłownię z pompą ciepła. Zapewnią one komfort (ciepła woda w kranie zawsze pod ręką) oraz sprawne działanie systemu (stabilna hydraulika dzięki buforowi).